Cilt: 2 Sayı: 1, 22.06.2023

Yıl: 2023

Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi tarafından yayınlanan Balkan Sağlık Bilimleri Dergisi, bilginin serbest dolaşımını ve dağıtımını amaçlayan açık erişimli bağımsız ve önyargısız çift-kör hakemlik (peer-review) ilkelerine dayanan uluslararası hakemli bilimsel bir dergidir. 2022 yılından itibaren Nisan ve Ekim aylarında olmak üzere yılda 2 kez elektronik dergi olarak yayımlanmıştır. 2023 yılından itibaren yılda 3 kez yayımlanmaya devam etmektedir. Derginin yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir. Dergide sağlık bilimleri alanında (hemşirelik, beslenme, fizyoterapi ve rehabilitasyon, odyoloji, sağlık yönetimi, ergoterapi, ebelik, tıp ve diğer sağlık bilimleri gibi) yapılan çalışmalara yer verilmektedir. Dergi açık erişimli olup makale gönderme, makale işlemleri ve yayın için herhangi bir ücret alınmamaktadır. Derginin web sayfasında yayınlanan sayılarına ücretsiz olarak ulaşılabilmektedir.

Dergi bünyesinde, nicel ve nitel veriler kullanılarak yapılan özgün araştırma ve derleme makaleleri, vaka çalışmaları, teknik raporlar ve notlar, editöre mektup vb. kabul edilmektedir. Tüm makaleler için gerekli formlar dergi web sayfasında yer almaktadır.

Makaleler Microsoft Word programında, 11 punto, Times News Roman yazı karakterinde, 1.5 satır aralığı ile, iki yana yaslanarak, sayfanın üst, alt, sağ ve sol yanlarından 2.5 cm boşluk bırakılarak hazırlanmalıdır. İlk sayfa hariç diğer sayfalar numaralandırılmalıdır. Makalelerin başlığı 12 punto, büyük harflerle ve bold karakterde yazılmalıdır. Makale içerisinde yazar, kurum, destekleyici kurum/firma gibi bilgiler XXX şeklinde yazılmalıdır.
Yazarlar tarafından gönderilecek makaleler aşağıdaki bölümleri içerecek şekilde düzenlenmelidir. Yazının gönderildiği metin dosyasının içinde sırasıyla, başlık sayfası, Türkçe ve İngilizce özetler, anahtar kelimeler, makalenin metinleri, kaynaklar, her sayfaya bir tablo olmak üzere tablolar ve son sayfada şekillerin (varsa) alt yazıları şeklinde olmalıdır.
Başlık sayfası: Başlık sayfası yazının Türkçe ve İngilizce başlığını, yazar(lar)ın makaledeki sırasına göre isim, soyisim, çalıştıkları kurum, ORCID ID’lerini içermelidir. Yazışma yapılacak sorumlu yazarın telefon, adres ve elektronik posta bilgileri ayrıca yer almalıdır. Yazar katkı durumları (fikir, tasarım, veri toplama, veri analizi ve yorumlara, makale yazımı, eleştirel inceleme gibi) belirtilmelidir. Varsa destekleyici firma, çıkar çatışması, çalışma özetinin bildiri olarak sunulduğu kongre bilgisi eklenmelidir.
Özetler: İkinci sayfada Türkçe ve İngilizce özetler yazı başlığı ile birlikte verilmeli, 250 sözcüğü geçmemeli ve kısaltma kullanılmamalıdır. Araştırma makalelerinde Türkçe özetler; Özet başlığı altında Amaç, Yöntem, Bulgular, Sonuç başlıkları ile sunulmalı, İngilizce özetler; Abstract başlığı altında Aim, Method, Results, Conclusion başlıkları ile sunulmalıdır. Derlemelerde özet kısmı konu ile ilgili bilgileri ve amacı içermeli, kısa ve tek paragraf olmalıdır. Olgu sunumlarının özetleri olgu hakkında bilgileri içermeli, kısa ve tek paragraf olmalıdır.

Kısa Başlık (Running Title): Makalenin başlık sayfasında ana başlığın altında verilmeli, içeriği makale başlığını içermeli ve 8 kelimeyi geçmemelidir.
Anahtar kelimeler: Özetlerin altında en az üç, en fazla beş adet anahtar kelime Türkçe (Anahtar Kelimeler) ve İngilizce (Keywords) olarak “Medical Subject Headings (MESH)”e uygun verilmelidir. İngilizce anahtar kelimeler için www.nlm.nih.gov/ mesh/MBrowser.html ve Türkçe anahtar kelimeler için www.bilimterimleri.com adreslerinden yararlanılabilir. Türkçe ve İngilizce anahtar kelimeler arasına virgül konmalı, tüm harfleri küçük yazılmalıdır. Türkçe anahtar kelimelerin sıralaması alfabetik yapılmalı ve İngilizce kelimeler de Türkçe anahtar kelimelerin sıralamasına göre yapılmalıdır. 
Makale Metinleri: Araştırma makalelerinde Giriş, Amaç, Gereç ve Yöntem, Bulgular, Tartışma, Sonuç ve Öneriler, Teşekkür, Çıkar Çatışması, Yazar Katkısı (fikir, tasarım, veri toplama ve/veya işleme, analiz ve/veya yorum, makale yazımı, eleştirel inceleme, kaynak/fon sağlama), Kaynaklar şeklinde oluşturulmalıdır. Yazarlar parantez içinde belirtilen en az 3 alanda katkı sağlamalıdır. Araştırmanın sınırlılıkları, sonuç ve öneriler başlığının öncesinde verilmelidir. Derlemelerde Giriş ve Sonuç bölümleri yer almalıdır.  Olgu sunumları da, başlık ve özetlerden sonra Giriş, Olgu(lar), Tartışma ve Sonuç şeklinde düzenlenmelidir. Metin dosyasının içinde, yazar isimleri ve kurumlara ait bilgi, makalede kullanılan şekil ve resimler olmamalıdır.
Makalelerin yazım dilleri açık ve anlaşılır olmalıdır. Türkçe makalelerde Türk Dil Kurumu'nun Türkçe sözlüğü veya http://www.tdk.org.tr adresi ayrıca Türk Tıbbi Derneklerinin kendi branşlarına ait terimler sözlüğü esas alınmalıdır.
Makalelerde geçen kısaltmalar yazı içinde ilk kullanımlarında açık olarak yazılmalı ve hemen yanında parantez içinde kısaltılmış şekli verilmelidir.
Tablolar/Şekiller/Grafikler: Makaledeki tablolar dikey çizgi içermemeli, Word programındaki tablo menüsünden yararlanılarak hazırlanmalı, tablo sayısı 5’i geçmemelidir. Küsuratlar arasında nokta kullanılmalıdır (10.45 gibi). Şekil, resim, tablo ve grafikler yazının içine yerleştirilmiş halde gönderilmemeli, Tablolar her sayfaya bir tablo olmak üzere yazının gönderildiği dosya içinde olmalıdır. Yazıya ait şekil, grafik ve fotoğrafların her biri ayrı bir imaj dosyası olarak yüksek çözünürlüklü jpeg formatında gönderilmelidir. Şekillere ait açıklamalar yazının gönderildiği dosyanın en sonuna yazılmalıdır. Tablo, şekil ve grafiklerin yazıda nerede geçtiği cümlenin sonunda belirtilmelidir. Daha önce basılmış şekil, resim, tablo ve grafik kullanılmış ise yazılı izin alınmalıdır ve bu izin açıklama olarak şekil, resim, tablo ve grafik açıklamasında belirtilmelidir.
Kaynaklar: Kaynak yazım stilleri ICMJE (ICMJE-Recommendations for the Conduct, Reporting, Editing and Publication of Scholarly Work in Medical Journals - updated in December 2015 - http://www.icmje.org/icmje-recommendations.pdf) kurallarına göre yapılmalı ve makale sonunda alfabetik olarak ilk yazarın soyadı sırasına göre listelenmelidir. Kullanılacak kısaltmalar Index Medicus'a uygun olmalıdır. Yazar sayısı altıdan fazla ise Türkçe makalelerde "ve ark."  şeklinde kullanılmalı (yabancı yazarlar için de dahil), İngilizce makalelerde ise "et al." şeklinde kısaltılmalıdır. Yazarlar yalnızca doğrudan yararlandıkları kaynakları yazılarında göstermeli, diğer çalışmalarda bildirilen kaynakları aktarma şeklinde kullanmamalıdır. Bir kaynağın aslından yararlanılmamış olduğu düşünüldüğünde, yazarından söz konusu kaynak ya da kaynakların ilk sayfalarının fotokopilerini göndermesi istenir. Yayınlanmamış ve sayfa numaralarıyla verilemeyecek kaynak (yayınlanmamış kongre, sempozyum, toplantı, vb. belgeleri) kullanılmamalıdır.
Metin içinde kaynaklar parantez içerisinde yayım yılı ile birlikte belirtilmelidir.
Tek yazarlı bir kaynak belirtiliyorsa (yazarın soyadı, yıl) yazılmalıdır. Örneğin (Sezen, 2020).
İki yazarlı bir kaynak belirtiliyorsa her seferinde iki yazarın soyadı da belirtilmelidir. Örneğin (Öztürk ve Akyaz, 2020).
Üç ve daha fazla yazarlı bir kaynak belirtiliyorsa sadece ilk isim yazılarak İngilizce makaleler için “et al”, Türkçe makaleler için “ve ark.” eklenmelidir Örneğin (Ünsal ve ark., 2021) (Black et al., 2020).
Kaynaklar birden fazla ise yazar soyadları alfabetik olarak sıralanır ve birbirinden (;) ile ayrılır (yazar soyadı, yayın yılı; yazar soyadı, yayın yılı). Örneğin (Aydın ve ark., 2019; Schwartz et al., 2015).
Makalede geçen tüm kaynaklar yazının sonunda ayrı bir sayfada yazılmalıdır. Kaynaklar alfabetik olarak ilk yazarın soyadı ve yayın yılı temel alınarak sıralanmalı, aynı yazarın aynı yıl içinde yayımlanmış başka bir makalesi kullanılıyorsa yılın yanına “a” ya da “b” gibi harfler kullanılmalıdır. Örneğin (Kuşçu, 2019a; Kuşçu, 2019b; Schwartz et al., 2015). Kaynakların doğruluğu yazarların sorumluluğundadır.
Kaynakların yazımı için örnekler aşağıda verilmiştir. Noktalama işaretlerine uyulması gerekmektedir.
Makale için; Yazar(lar)ın soyad(lar)ı ve isim(ler)inin başharf(ler)i, makale ismi, dergi ismi, yıl, cilt, sayı, sayfa no’su belirtilmelidir. doi numarası varsa  (yazım formatı: https://doi.org/ ) eklenmelidir.  Örnek:
Yabancı dilde yayınlanan makaleler için;
Chaboyer W, Harbeck E, Lee BO, Grealish L. Missed nursing care: An overview of reviews. The Kaohsiung Journal of Medical Sciences 2021;37(2):82-91.
Türkçe makaleler için;
Kıymaz D, Bal C, Koç Z, Çiftçi A. Watson’ın insan bakım modeli kullanılarak uygulanan hemşirelik bakımına bir örnek: Ateşli silah yaralanması olgusu. Sağlık ve Toplum 2021;31(2):204-210.
Kitap için; Yazar(lar)ın soyad(lar)ı ve isim(ler)inin başharf(ler)i, bölüm başlığı, editörün(lerin) ismi, kitap ismi, kaçıncı baskı olduğu, şehir, yayınevi, yıl ve sayfalar belirtilmelidir. doi numarası varsa eklenmelidir (yazım formatı: https://doi.org/ ). Örnek:
Yabancı dilde yayımlanan kitaplar için;
Foley M. Political analysis and strategies. In: Mason DJ, Dickson E, McLemore MR, Perez GA, (eds.). Policy & Politics in Nursing and Health Care. 8th ed. St. Louis Missouri: Elsevier; 2021. p.65-74.
Türkçe kitaplar için;
Lafçı D. Bir meslek olarak hemşirelik. Ünsal A, (ed.). Hemşirelik Tarihi, Deontoloji ve Etik. 1. Baskı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2021. s.20-29.
Yazar ve editörün aynı olduğu kitaplar için;
Yazar(lar)ın/editörün soyadları başharf(ler)i, bölüm başlığı, kitap ismi, kaçıncı baskı olduğu, şehir, yayınevi, yıl ve sayfalar belirtilmelidir. Örnek:
Yabancı dilde yayımlanan kitaplar için;
Mason DJ, Dickson E, McLemore MR, Perez GA. Frameworks for action in policy and politics. In: Mason DJ, Dickson E, McLemore MR, Perez GA (eds.). Policy & Politics in Nursing and Health Care. 8th ed. St. Louis Missouri: Elsevier; 2021. p.65-74.
Türkçe kitaplar için;
Ünsal A. Ulusal hemşirelik kuruluşları. Ünsal A, (ed.). Hemşirelik Tarihi, Deontoloji ve Etik. 1. Baskı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2021. s.212-235.
Sadece online yayınlar için; DOI tercih edilen on-line referanstır.
Websiteleri için; Yazar(lar)/Organizasyon, [Internet], başlık, sayfa güncelleme tarihi, erişim tarihi ve web adresi belirtilmelidir. Örnek:
Wordl Health Organization WHO. [Internet]. COVID-19 vaccines. [cited 2021 Dec 07]. Available from: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/covid-19-vaccines.

Telif Hakkı Devir Formuna aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz (Gönderimi zorunludur).

 https://dergipark.org.tr/tr/download/journal-file/25767 

Yazarlar tarafından uyulması gereken etik ilkeler aşağıda sunulmuştur.
• Makalelerin bilimsel ve etik kurallara uygunluğu yazarların sorumluluğundadır. 
• Dergide yayımlanmak üzere gönderilen makaleler daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış ve yayımlanmak üzere kabul edilmemiş olmalıdır.
• Makalelerde tüm yazarların akademik ve bilimsel olarak doğrudan katkısı bulunmalıdır. Yazar/lar makale verilerinin elde edilmesine, analizine ya da yorumlanmasına, kavramsallaştırılmasına, desenine, yazının yazılması ya da bunun içerik açısından eleştirel biçimde gözden geçirilmesinde görev yapmalı, makaledeki çalışmayı planlamalı ve/veya revize etmelidir. Makaleye fon/ödenek sağlamak, veri toplamak tek başına yazarlık hakkı kazandırmamaktadır. Bu durumda yazarlık için yeterli ölçütleri karşılamayan ancak makaleye katkısı olan bireyler için yaptıkları katkı belirtilerek “teşekkür” kısmında sıralanmalıdır.
• Yazarlık katkısı bilgisi kaynaklar bölümünden önce makalede bildirilmelidir. Çok yazarlı makalelerde yazarların araştırmaya katkıları (fikir oluşturma, tasarım, istatistik, makale yazımı vb) açıklanmalı ve imzalı olarak sunulmalıdır.
• Makalede doğrudan veya dolaylı olarak ticarî bağlantı veya çalışma için maddî destek veren kurum varsa yazarlar kaynaklar kısmından önce Çıkar Çatışması başlığı altında kullanılan ticarî ürün, ilaç, ilaç firması v.b. ile ticari hiçbir ilişkisinin olmadığını veya varsa nasıl bir ilişkisinin olduğunu (konsültan, diğer anlaşmalar) bildirmelidir.
• İnsanlar üzerinde yapılan tüm çalışmalarda, Helsinki Bildirgesi, İyi Klinik Uygulamalar Kılavuzu, İyi LaboratuvarUygulamaları Kılavuzu ile T.C. Sağlık Bakanlığı’nın ilgili yönetmeliklerine uygunluk ilkesini kabul eder. Yazının Gereç ve Yöntem kısmında etik kurul onayı alındığı (numara ve tarih içerecek şekilde) belirtilmeli, çalışmanın yapıldığı hasta ve/ veya gönüllüler bilgilendirilerek yazılı onayları alınmalı ve makalenin Gereç ve Yöntem kısmında yazılmalıdır. 

  • Etik kurul onay formu makale yükleme sürecinde sisteme yüklenmelidir. Etik kurul izni alınmayan çalışmalarda gerekçesi makale içerisinde açıklanmalıdır.
  • Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda, yazının Gereç ve Yöntem kısmında çalışmanın Laboratuvar Hayvanlarının Bakımı ve Kullanımı Kılavuzu (www.nap.edu/catalog/5140.html) prensipleri doğrultusunda yapıldığı ve ilgili kurumdan etik kurul onayı alındığı belirtilmelidir.
  • • Etik kurul onayının bir örneği dergi sistemine yüklenmelidir.
    • Olgu sunumlarında hastadan veya gereği durumunda yasal temsilcisinden bilgilendirilmiş gönüllü olur belgesi alınmalı ve makalenin içerisinde yazılı olarak belirtilmelidir.
    • Kongre ve sempozyumda sunulmuş olan çalışmalar Başlık sayfasında dip not olarak belirtilmelidir.
    • Yazarlar dergiye makale göndermeden önce intihal oranını analiz programında kontrol etmeli ve makalenin benzerlik oranı en fazla %20 olmalıdır.
    • Dergi web sayfasında yer alan Yayın Hakları Devir Sözleşmesi el yazısı ile doldurulup, tüm yazarlar tarafından imzalanmalı ve taratılarak sisteme yüklenmelidir. Dergiye gönderilen yazılara telif hakkı ödenmez.

Dergi, DOAJ (Directory of Open Access Journals) Açık Erişimli Dergiler Rehberini kullanmaktadır (https://doaj.org/apply/transparency/). Bilimsel yayıncılıkta şeffaflık ilkeleri referans alınmaktadır. Derginin yayın dili Türkçe olmakla birlikte Türkçe özet içeren İngilizce makaleler de dergide yer alabilmektedir.

Balkan Sağlık Bilimleri Dergisi hem derginin hem de yazarların haklarının korunması açısından etik kuralları önemsemektedir. “Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Yönergesi” (https://www.yok.gov.tr/Sayfalar/Kurumsal/mevzuat/bilimsel-arastirma-ve-etikyonetmeligi.aspx) hükümleri, ilgili mevzuat ve Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan etik kurallar ve sorumlulukları dikkate almaktadır. https://publicationethics.org/  

Makale gönderimi ve Bilimsel Danışma Kurulu Üyelerinin değerlendirmeleri elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir. Dergiye gönderilen yazılar, ilk olarak dizgi ekibi tarafından dergi temel kuralları açısından incelenir. Derginin temel kurallarına uygun olmayan makaleler editörlük tarafından reddedilebilir ya da revizyon istenebilir.
Derginin temel kurallarına uygunluğuna karar verilen yazılar önce dergi editörlüğü tarafından değerlendirilerek alan editörüne gönderilir. Alan editörü tarafından incelendikten sonra Bilimsel Danışma Kurulundan en az iki üyeye (çift kör hakem değerlendirmesi) gönderilir ve bu üyelerden yayına uygun olup olmadığı konusunda 4 hafta içerisinde görüşlerini bildirmeleri istenir.
Makalenin yayımlanabilmesi için en az iki hakemin olumlu görüş bildirmesi gerekmektedir. İki hakemden birinin olumsuz görüş bildirmesi durumunda Dergi Yayın Komisyonu hakem raporlarını inceleyerek makale için üçüncü bir hakemin atanmasına veya makalenin yazara iade edilmesine karar verebilir. Hakemler, makaleleri bilimsel kalite, ulusal/uluslararası bilime ve uygulamaya katkı gibi alanlarda değerlendirir. Makale, hakem tarafından yapılan inceleme sonrasında makalenin reddedilmesi, revizyonu ya da kabulü ile ilgili bir tavsiye ile birlikte dergi editörlüğüne gönderilir.
Dergi editörlüğü yazara bildirilmek üzere hakem önerileri doğrultusunda bir karara varır. Makale, hakem raporları ile birlikte yazara geri gönderilir. Yazarlar hakemlerin vermiş olduğu öneriler doğrultusunda makale revizyonu yaparlar ve yapılan tüm revizyonları hakeme cevap mektubu olarak sisteme yüklerler.
Bu incelemeden geçen yazıların revize edilmiş son hali dergi editörlüğü ve alan editörleri tarafından tekrar değerlendirilir ve basılacağı sayı kararlaştırılır. İlgili yazara kabul yazısı gönderilir ve makale baskı sırasına alınır.
Makale yayınlanmak üzere dergiye gönderildikten sonra yazarlardan hiçbiri, tüm yazarların yazılı izni olmadan yazar listesinden silinemez, ayrıca hiçbir isim, yazar olarak eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez.

Makale gönderimi ya da süreçlerin işletilmesinde ücret alınmamaktadır.

 CC BY-NC 4.0cc.svg?ref=chooser-v1by.svg?ref=chooser-v1nc.svg?ref=chooser-v1

Balkan Sağlık Bilimleri Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.